14 listopada 2017

Czym jest code-switching? Czy powinniśmy się go obawiać?

Dla jednych zaletą dla innych wadą przekakiwanie z jednego języka na drugi jest powszechnym zjawiskiem wśród ludzi dwu- lub wielojęzycznych. Dotyczy zarówno dzieci, jak i dorosłych. Skupię się na najmłodszych. Czy jest to niebezpieczne? Czy znaczy to, że popełniliśmy jakiś błąd w nauczaniu drugiego języka?

Nie! Małe dzieci często mieszają języki, których się uczą. Jest to zjawisko całkowicie normalne i nieuniknione, ponieważ dzieci uczą się mówić w obu językach w tym samym czasie. Pragnąc za wszelką cenę przekazać wiadomość, używają tych słów, które przychodzą im z większą łatwością.

Każdemu czasem zdarza się szukać odpowiedniego słowa, nawet tym, którzy mówią wyłącznie w jednym języku. Dzieci dwujęzyczne mają tutaj przewagę, gdyż posiadają dodatkowy "zestaw słownictwa", z którego mogą skorzystać, gdy braknie im słowa w danym języku. Dlaczego miałyby z niego nie skorzystać? Zdarza się, że wtrącone zostaje jedno pojedyncze słowo z drugiego języka, np. o wiele prościej i szybciej wymówić dziecku Bee niż Pszczoła, więc istnieje wielkie prawdopodobieństwo, że postanowi użyć słowa Bee w zdaniu, nawet jeśli reszta wyrazów jest w języku polskim:

 Podoba mi się bee.

Zdarza się również, że dziecko zastosuje zasady gramatyczne jednego z języków, podczas gdy korzysta ze słownictwa drugiego języka. Wtedy zaczyna być ciekawie:

Daddy is puk-ing. (Tata puka do drzwi)

Rodzice dwujęzycznych maluchów powinni pilnować się, żeby nie mieszać języków zwracając się do dzieci i dbać o czystość swoich wypowiedzi. Jest to bardzo istotne, ponieważ małe dzieci uczą się dopiero jak funkcjonuje język i jak tworzy się konstrukcje gramatyczne. Rodzic powinien (w języku, w którym na co dzień zwraca się do dziecka) sparafrazować wypowiedziane przez dziecko zdanie tak, by maluch usłyszał prawidłową wersję, ale nie czuł się poprawiany i karcony, np. So you say you really like that bee, don't you? lub Cieszę się, że podoba ci się ta pszczółka! Z biegiem czasu, gdy oba języki będą już ugruntowane, dzieci nauczą się kontrolować swoje wypowiedzi. Wtedy też całkowicie naturalnie będą "przełączały" się na odpowiedni język w zależności od sytuacji lub osoby, z którą rozmawiają. Ważne, by wcześniej uprzedzić rodzinę (szczególnie dziadków), że mieszanie języków to etap w rozwoju dwujęzycznego dziecka, który minie, gdy dziecko pozna solidne podstawy każdego z języków.

W przypadku starszych dwujęzycznych dzieci, które wiedzą, że ich rozmówca zna oba języki, code-switching jest często stosowany świadomie. Dzieci poznają świat przez zabawę, a mieszanie języków jest po prostu zabawne. Dlatego chętnie testują nowo poznane słowa popełniając przy tym takie same błędy jak ich jednojęzyczni koledzy (...) "I tak, polskie dzieci jednojęzyczne jeszcze w wieku 5 lat mogą mówić „dostanąć”, „dawasz”, „upadnęłem”, natomiast ich angielscy rówieśnicy tworzą „goed”, „wented” i „footses”. Dzieci dwujęzyczne mogą więc zarówno tworzyć takie wynalazki językowe jak „jumpać” lub „nie lubić dogów”, jednak wszystkie te próbki są naturalnym rezultatem ciągle trwającego procesu uczenia się dwóch języków" - przeczytamy na dwujezycznosc.infoWg Ellen Bialystok, gdy dziecko zaczyna bawić się językiem i świadomie mieszać kody to mamy dowód na to, że rozwija się u niego świadomość metajęzykowa, a testowanie "giętkości" systemów językowych sprawia dziecku spora frajdę.

Rodzice dzieci dwujęzycznych, które notorycznie nadużywają słów języka otoczenia i wtrącają je lub zastępują nimi słowa języka mniejszości powinni czuć się zaniepokojeni. Dzieci dają takim zachowaniem sygnał, że trzeba zwiększyć ilość materiału językowego w słabszym języku. W tym przypadku code-switching wskazuje na to, że dzieci zaczynają zapominać języka mniejszości i nie maja z nim wystarczającego kontaktu, więcej na ten temat w wywiadzie z językoznawcą Giuli Dussias tutaj.

My póki co podchodzimy do code-switching z dystansem. Nie czekamy z niecierpliwością aż dwujęzyczna dwulatka przestanie zmieniać kody. Cieszymy się chwilą i nie raz mamy niezły ubaw z konstrukcji, które tworzy. W dziale Uśmiechnij się, będę się z Wami dzielić zabawnymi przykładami code-switching w wykonaniu naszej córki. Chętnie też przeczytam jakie miksy stworzyły Wasze maluchy. Podzielcie się nimi w komentarzach! 


Do zobaczenia wkrótce!
Kornelia

----------------------------------------------------------------
Jeśli podobał Ci się mój wpis podziel się nim z innymi. 
Chętnie też przeczytam o Twoich doświadczeniach w komentarzu poniżej.

Kliknij by śledzić MojeDwujęzyczneDziecko na FacebookuYoutubieInstagramieTwitterze.